یافته های حسابرسی

جزء دیگری از یافته های حسابرسی، ارائه پیشنهادهاست. اما بیاید ابتدا بفهمیم چه چیزی، پیشنهاد حسابرسی نیست. پیشنهاد حسابرسی، اخطاری برای «توجه به مشکل به منظور یافتن اقدام ممکن» نیست. چنین پیشنهادی، واقعاً پیشنهاد نیست، زیرا، قسمت مورد رسیدگی با خواندن این پیشنهاد به امکان یافتن راه کاری برای آن نزدیکتر نمی­شود.

پیشنهاد حسابرسی، منحصراً به مشکل می­پردازد و در بهترین حالت باید راه­کارهای بدیل یا توصیه­هایی برای حل مشکل، ارائه دهد.

حسابرسان بهتر است هنگام ارائه پیشنهاد از کلمه­هایی چون باید یا می­باید بپرهیزند. بلکه، با تایید بر نیازها و راه­کارهای مختلف مربوط به هدفهای خاص کنترل داخلی، بهتر می­توانند نتیجه بگیرند.

یافته های حسابرسی

شکل 3-8 دو نمونه از شرایط و پیشنهاد حسابرسی ممکن را ارائه می­کند.

با وجودی که بیشتر واحدهای حسابرسی داخلی پیشنهادهایی را در گزارش خود ارائه می­کنند، برخی از حسابرسان (داخلی) بر این باورند که ارائه پیشنهاد، مشکل ساز است چون که احتمالاً، بیطرفی آنان از بین می­رود. فرض کنید حسابرسان داخلی یک شرکت پیشنهادهایی درباره سیستم کنترل داخلی آن ارائه کنند و پیشنهادهای آنان پذیرفته و اعمال شود.

گرچه حسابرسان به واقع تصمیمی برای اقدامات خاص نمی­گیرند اما برخی مقامات حسابرسی داخلی بر این عقیده­اند که حسابرسان داخلی ممکن است به حدی درگیر تصمیمهای خود شوند که بیطرفی آنان خدشه دار شود. در نتیجه برخی حسابرسان از ارائه پیشنهاد درباره یافته­های حسابرسی خودداری می­کنند.

یافته های حسابرسی

رهنمود 5-430. گزارشگری نتایج حسابرسی درستی ارائه پیشنهاد را با گزارش حسابرس می­تواند شامل پیشنهادهایی برای بهبود احتمالی باشد. به صراحت به رسمیت می­شناسد.

قسمت مورد رسیدگی و مدیریت آن ناگزیر باید یافته­های حسابرسی را جدی بگیرند. از سوی دیگر آنان مجبور نیستند که پیشنهادهای حسابرسی را بپذیرند. این واقعیت سبب شده است حسابرسان تشخیص دهند که پیشنهادهایشان گاه بیشتر به توصیه­ای برای اقدامات احتمالی شباهت می­یابد که برای کمک به قسمت مورد رسیدگی در حل مشکلش طراحی شده است.

ارائه راه کار همواره باید با احتیاط همراه باشد. حسابرسان ممکن است راه کاری منطقی یا بدیهی را به درستی پیشنهاد کنند اما ارائه راه کاری جز راه کارهای بدیل سنجیده می­تواند خطرآفرین باشد. حسابرسان بهتر است پیشنهاد نسنجیده­ای را صرفاً به دلیل آن که از آنان انتظار ارائه پیشنهاد می­رود ارائه نکنند.

برای ارائه پیشنهاد شاید مطالعات بیشتری لازم باشد گاه پیشنهاد راههایی برای یافتن یک پاسخ به مراتب بهتر از ارائه راه حلی خاص می­باشد. چنین برخورد احتیاط آمیزی با مساله پیشنهاد حسابرسی به ویژه در مرحله تدوین گزارش حسابرسی از اهمیت زیادی برخوردار است. گزارش حسابرس در فصل بعد به تفصیل بحث می­شود.عوامل موثر بر پیشنهادهای حسابرسی: حسابرسان هنگام ارائه پیشنهادهایشان باید عوامل بسیاری را در نظر بگیرند. برای مثال:1- آیا پیشنهادشان مشکل را حل می­کند یعنی میزان خطر را مشخص می­کند؟2- آیا قسمت مورد رسیدگی توانایی انجام پیشنهاد را دارد؟ آیا تخصص لازم را دارد؟ آیا فناوری لازم در دسترس می­باشد؟3- آیا پیشنهاد ارائه شده همسو با سایر عملیات قسمت مورد رسیدگی است؟

یافته های حسابرسی
4- آیا پیشنهاد ارائه شده مقرون به صرفه است یعنی منافع حاصل از اعمال آن بیش از هزینه آن خواهد بود؟

5- آیا پیشنهاد ارائه شده یک راه حل بلند مدت کوتاه مدت یا فقط یک مسکن است؟

آخرین نکته آن که اگر پیشنهاد حسابرسان پذیرفته شود قسمت مورد رسیدگی است که باید با آن تصمیم بسازد. حسابرسان پس از مدتی از قسمت مورد رسیدگی می­روند تا پیشنهادی باید با نیازها و عملیات قسمت مورد رسیدگی تناسب داشته باشد.

فرض کنید دایره املاک و مستغلات یک شرکت بزرگ سرمایه گذاری مورد حسابرسی قرار گرفته است. حسابرسان از شیوه غیررسمی موجود برای ارزیابی خریدهای بالقوه این دایره ناراضی می­باشند. حسابرسان به این نتیجه رسیدند که ارزیابی رسمی مناسبتر است. دو شیوه ارزیابی به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفت.

1- ارزیابی توسط کارشناسان مستقل برون سازمانی با بستن قرارداد2- ارزیابی توسط کارشناسان درون سازمانی و مستند کردن آنبه علاوه در صورت ارزیابی درون سازمانی می­توان از کارشناسان دایره املاک و مستغلات استفاده کرد یا کارشناسان سایر دوایر را به لحاظ بیطرفی مورد نظر بکار گرفت.

حسابرسان پس از مطالعه دقیق مشکل و تبادل نظر با واحد مورد رسیدگی به این نتیجه رسیدند که کیفیت کار کارشناسان مستقل بسیار گوناگون است. همچنین از آنجا که خرید املاک و مستغلات در سرتاسر کشور صورت می­گیرد به کارشناسان فراوانی املاک و مستغلات نتایج یکنواخت و قابل اعتمادتری را از ارزیابی توسط کارشناسان برون سازمانی بدست می­دهد.

یکی از مشهورترین کارشناسان املاک و مستغلات کشور عضو هیات مدیره شرکت است. مدیریت قسمت مدیر رسیدگی می­پرسد چرا از تخصص ایشان برای حل مشکل، استفاده نکنیم. حسابرسان با توجه به وجود چنین تخصصی در شرکت و گوناگونی کیفیت کار کارشناسان مستقل (برون سازمانی) به این نتیجه می­رسند که در صورت احراز سه شرط زیر، استفاده از کارشناسی درون سازمانی، مناسب خواهد بود:

یافته های حسابرسی

• تهیه مستندات استاندارد شده برای هر مورد ارزیابی.
• بررسی هر مورد ارزیابی توسط کارشناس شرکت و وکیل حقوقی شرکت.
• تدوین برنامه آموزشی توسط شرکت برای آموزش ارزیابان. این افراد ضمناً باید در پی کسب مدرک حرفه­ای لازم برآیند.

پیشنهادهای حسابرسان به شکل دو راه کار بدیل برای حل مشکل، ارائه می­شود. یکی ارزیابی حرفه­ای، مستقل و برون سازمانی و دیگری، ارزیابی درون سازمانی به شرط اِعمال کنترلهای کافی.مدیریت قسمت مورد رسیدگی به این نتیجه می­رسد که با توجه به وضعیت منحصر به فرد شرکت (در اختیار داشتن مشهورترین کارشناس کشور)، راه کار دوم پیشنهادی مشکل شرکت را با هزینه­ای کمتر حل خواهد کرد.راه کار دوم با فرض تداوم همکاری کارشناس یاد شده با شرکت، یک راه­حل بلند مدت نیز محسوب می­شود. با کسب تجربه دیگر کارشناسان شرکت، برنامه­ها کمتر وابسته به وجود یک شخص خواهد شد.

انواع پیشنهادهای حسابرسی

حسابرسان با توجه به نتایج حاصل از روشها و آزمونهای حسابرسی، نحوه برخورد مدیریت، ماهیت یافته­های حسابرسی و منابع در دسترس می­توانند چهار نوع پیشنهاد، به شرح زیر، ارائه کنند:

• تغییر ندادن سیستم موجود.
• تعدیل سیستم کنترل داخلی موجود.
• تامین پوشش بیمه­ای برای خطرهای کشف شده در طول حسابرسی.
• تعدیل نرخ بازده مورد نظر در مورد برخی از فعالیتها به منظور نشان دادن خطرهای مرتبط با آن.

گاه، تصمیم­گیری درباره نوع پیشنهاد مورد نظر برای ارائه، با توجه به شرایط موجود، به نسبت آسان و ساده است.برخی از مشکل­ها به ترکیبی از پیشنهادها نیاز دارد. برای مثال، فرض کنید حسابرسان داخلی شرکتی به دلیل مشکلهای ترابری و انبار کردن یک ماده شیمیایی سمّی، چنین پیشنهاد کرده­اند:

• شرکت باید به منظور پوشش خطرهای نشت مواد در طول حمل آن از محل فروشنده تا انبار شرکت، پوشش بیمه مسئولیت خود را افزایش دهد.
• مخزنهای مواد باید از کنار رودخانه به محل خلوت­تری انتقال یابد.

یافته های حسابرسی

برخی مشکل­های دیگر، چنین راه­حلهای روشن و با قابلیت اجرای فوری ندارد. در مواردی که چنین مشکلهایی پیدا می­شود، حسابرسان ممکن است متوجه شوند چندین پیشنهاد بدیل برای آن وجود دارد که همه به یک اندازه در حل مشکل، کارساز می­باشد. حسابرسان معمولاً هر یک از راه کارها را مطرح و مزایا و معایب آنها را نیز بیان می­کنند.

بدیهی است که قسمت مورد رسیدگی گاه بهترین راه حل مشکل را پیشنهاد می­کند. در این گونه موارد حسابرسان باید آن را بپذیرند و منبع آن را نیز بیان کنند.

تدوین یافته­ های حسابرسی: شما متوجه شده­اید که برگ خلاصه نکات حسابرسی حاوی اطلاعاتی نیست که در کاربرگها  نمی­باشد. پس چرا آن را تهیه می­کنیم؟ برگ خلاصه نکات اطلاعاتی را یکجا ارائه می­کند که احتمالاً در جای جای پرونده­های حسابرسی پراکنده است. این برگ خلاصه به گونه­ای ساختاربندی شده است که عناصر یافته­های حسابرسی را به گونه­ای منطقی سازمان می­دهد.

برای مثال مدیر حسابرسی می­تواند کار حسابرسی را به سرعت بررسی کند بدون نیاز به مطالعه تمام کاربرگهای تفصیلی، کاربرگهایی که نه تنها حاوی اطلاعات بدست آمده طی حسابرسی است بلکه پشتوانه­های مفصل آنها را نیز دارد. بدیهی است که مدیر حسابرسی باید از وجود این پشتوانه­ها اطمینان یابد اما معمولاً با توجه به این که سرپرستان کار حسابرسی، کاربرگها را بررسی کرده­اند مدیر حسابرسی تنها در مواردی ناگزیر از بررسی آنها می­شود که کیفیت مدارک پشتوانه یا مناسب بودن روشهای خاص حسابرسی اجرا شده مورد پرسش قرار گیرد. برگ خلاصه نکات حسابرسی منبع اطلاعاتی خوبی را برای نگارش گزارش حسابرس نیز فراهم می­کند.

یافته های حسابرسی

بیایید طرز تهیه یک برگ خلاصه نکات حسابرسی را با هم بررسی کنیم. شکل 5-8 کاربرگهای تهیه شده توسط حسابرسان شرکت نسترن دشت را نشان می­دهد. شکل 6-8 کار برگ خلاصه نکات حسابرسی را نشان می­دهد که از روی آن کاربرگها تهیه شده است.

شکل 6-8 نشان می­دهد که برگ خلاصه نکات حسابرسی چگونه اطلاعات مفصل موجود  در کاررگها را به زیبایی تمام خلاصه می­کند. به عطفهای متقابل هر دو کاربرگ توجه کنید. این عطفها سبب می­شود که بررسی آنها به سرعت انجام گیرد و از لحاظ این که یافته­ها چگونه باید در گزارش حسابرس بیاید به آسانی ارزیابی شود.