1 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﻮزش ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان
ﯾﮑﯽ از ﺷﯿﻮه ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ آﻧﻬﺎﺳﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ .ﺗﺤﻠﯿﻞ ، ﮔﺮان ﻣﺎﻟﯽ در ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎ ﮔﺮان ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ را ﻣﯽ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺑﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آﻧﻬﺎ ﮐﻨﻨﺪ .ﻣﯽ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎ ﺳﻌﯽ وﺿﻌ ﺷﻮد ﯿ ﺖ رﯾﺴﮏ ﻣﺎﻟﯽ، وﺿﻌﯿﺖ ﻃﻮر ، ﺳﻮد آوري وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺪﻫﯽ و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺳﻮد ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﮔﺮدد ، ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻓﺮوش ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮرﺳﯽ .ذﯾﻨﻔ ﻌﺎن ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺴﺘﺎﻧﮑﺎران و اﻓﺮاد ﻃﺮف ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ، اﻋﻢ از ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﻫﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ ﺧﻮد را در وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺎ آن ﻗﺮار دﻫﻨﺪ .
اﮔﺮ رﯾﺴﮏ ﻣﺎﻟﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﻗﺪام ﺑﻪ ﻓﺮوش ﺳﻬﺎم ﺧﻮد و ﮐﻨﻨﺪ ﻣﯽ ﯾﺎ ﺑﺴﺘﺎﻧﮑﺎران ﺳﻌﯽ اﻋﺘﺒﺎر ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻤﺘﺮي ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ و ﯾﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺴﺘﺎﻧﮑﺎري ﺧﻮد ﺑﺎزدﻫﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي را ﻃﻠﺐ ﮐﻨﻨﺪ. • اﻧﻮاع ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺎﻟﯽ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﯽ ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻓﻘﯽ و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻤﻮدي ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﻮد .
اﻟﻒ (اﻓﻘﯽ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ : اﻃﻼﻋﺎت ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ را ﺑﺮ ، اﯾﻦ ﻧﻮع ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ دوره ﻣﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﻣﺒﻨﺎي اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎل ﭘﺎﯾﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﺪ و ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﻫﺮ دوره ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻨﻮات ﻗﺒﻞ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ و ﺷﻮد ﺧﻮد ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ اي و ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷ ﻮد . ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ 1( ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ اي: ﺑﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ در دو دوره ﻣﺘﻮاﻟﯽ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ،ﺷﻮد ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎﻟﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻄﻠﻖ ارﻗﺎم ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ درﺻﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ از ﯾﮏ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺳﺎل دﯾﮕﺮ را ﻣﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺟﺎﻣﻊ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻃﻼﻋﺎت ﺗ ،ﮐﻨﻨﺪ ﺮي از ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽ ﺷﻮد .
روﻧﺪ 2( ﺑﺮرﺳﯽ : در اﯾــﻦ ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ اﻗﻼم ﻣﻬﻢ ﻗﺮار ﻣﻨﺪرج در ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﺒﻨﺎي ﻣﯽ دادن ﺳﺎل ﭘﺎﯾﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺠﺎري در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ارﻗﺎم ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ دوره اي ﺑﺮاي ﻫﺎي 5 ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﻣﯽ 10 ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻪ را اراﯾﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮي اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد .ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﯾﻦ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ دوره زﯾﺮا ، اي در دو دوره ﻣﺘﻮاﻟﯽ دارد ﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ روﻧﺪ ارﻗﺎم را ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻨﻌﮑﺲ ﻣﯽ اﺳ ﺗﻐﯿﯿﺮ از ﯾﮏ دوره ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻪ دوره ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻌﺪ ﻣﻤﮑﻦ ،ﮐﻨﺪ ﺑﺨﺸﯽ از ﯾﮏ روﻧﺪ ﮐﻠﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻧﺸﻮد ً
ﺖ اﻟﺰاﻣﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ً ﻣﺜﻼ، زﯾﺮا ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻏﯿﺮ ﻋﺎدي اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺎ وﻗﻮع ﭼﻨﺪ روﯾﺪاد ﻏﯿﺮ ﻣﮑﺮر اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ، در ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ ﺳﺎل ﺟﺎري ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺮوش اوراق ﺑﻬﺎداري ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺧﺮﯾﺪاري ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﺎﻟﻬﺎي 5 آﺗﯽ ﺗﮑﺮار ﻧﮕﺮدد ﻟﺬا ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ در ﯾﮏ دوره ﺳﺎﻟﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ را ﮐﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻮد در ﺳﺎل ﺟﺎري در روال ﻋﺎدي ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻧﺒﻮده اﺳﺖ آﺷﮑﺎر ﻧﻤﺎﯾﺪ .
2 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
1 : ﻣﺜﺎل اﺳﺖ X ﺻﻮرت ﺳﻮد و زﯾﺎن ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺸﺮح زﯾﺮ : X ﺷﺮﮐﺖ ﺻﻮرت ﺳﻮد و زﯾﺎن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ 1372 اي 1376 اﻟﯽ 1375 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﺳﻮد و زﯾﺎن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي ﺳﺎﻟﻬﺎي 1376 و ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ: 1375 1376 ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ 1 ﻣﺒﻠﻎ درﺻﺪ ( %4 ) ( 48198 ) 1159863 1208061 ﻓﺮوش ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪ رﻓﺘﻪ ( 1/5 ) ( 14392 ) 952176 966568 ه ﻓﺮوش 14 18588 150665 132077 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ اداري 36 5853 21891 16038 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه ( 82 ) ( 29000 ) 6300 35300 ﻣﺎﻟﯿﺎت ﺑﺮدرآﻣﺪ ( 50 ) ( 29247 ) 28831 58078 ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ
١ ارﻗﺎم داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ و ارﻗﺎم ﺧﺎرج از ﭘﺮاﻧﺘﺰ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ اﺳﺖ.
1372 1373 1374 1375 1376 1159863 1208061 1107128 978692 871505 ﻓﺮوش ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش 952176 966568 882362 760213 663840 رﻓﺘﻪ 150665 132077 107140 107484 93801 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ اداري 21891 16038 9526 8151 8400 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه ﻣﺎﻟﯿ ﺑﺮدرآﻣﺪ 6300 35300 42300 43900 46600 ﺎت 28831 58078 65800 58944 58864 ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ
3 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
X ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ ﺻﻮرت ﺳﻮد و زﯾﺎن ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﺷﺮﮐﺖ ﺷﺮح ﺑﻪ زﯾﺮ اﺳﺖ.
1372 1373 1374 1375 1376 100% 112% 127% 139% 133% ﻓﺮوش ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش 100 115 133 146 143 رﻓﺘﻪ 100 114 114 140 160 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ اداري 100 97 113 191 261 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه 100 94 91 76 14 ﻣﺎﻟﯿﺎت 100 100 112 99 49 ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ
ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻓﻮق ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺳﻮال زﯾﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻃﺮح اﺳﺖ : در 1 ( ﭼﺮا ﺳﻄﺢ ﻧﺎﮔﻬﺎن ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ؟ ، آﻣﺪ ﻓﺮوش ﭘﺲ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل رﺷﺪ 2 ( 1376 ﭼﺮا ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ در ﺳﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ ؟ ًﺷﺪﯾﺪا ﺑﻬﺮه 3 ( ﭼﺮا ﻫﺰﯾﻨﻪ ؟ 1376 در ﺳﺎل ﺑﻄﻮر ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ
ﻣﯽ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ از درﺻﺪﯾﺎﺑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﮐﻪ اﮔـــﺮ ارﻗﺎم ﺳﺎل ﭘﺎﯾﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮات آﺗﯽ ﻣﺎﻧﺪه در ﺗ ، ﻫﺎ از ﻧﻈﺮ درﺻﺪي ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرگ ﺟﻠﻮه ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد اﯾﻨﺼﻮرت ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﻐﯿﯿﺮات رﯾﺎﻟﯽ ارﻗﺎم 1376 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه در ﺳﺎل ً ﻣﺜﻼ، اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد 1372 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل 261 % ﺑﻪ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ آن ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮدن ﻣﺒﻠﻎ ﻫﺰﯾﻨﻪ . اﺳﺖ1373 ﺑﻬﺮه در ﺳﺎل ب (ﻋﻤﻮدي ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ : ﻫ در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻤﻮدي ﺗﻤﺎم اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻨﺪرج در ﯾﮏ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ارﻗﺎم ﻣﯽ ﻤﺎن ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد و ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﻧﺴﺒﺖ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد.
4 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
اﺳﺘﺎﻧﺪارد 1( ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ : در اﯾﻦ ﻧﻮع ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻤﺎم اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻨﺪرج در ﯾﮏ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﺧﺎص ﺑﻌﻨﻮان درﺻﺪي از ﯾﮏ رﻗﻢ ﺷﺎﺧﺺ از ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷ ﺳﻮد ﻮد ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل در ﺻﻮرت و ﻣﯽ زﯾﺎن ﺗﻤﺎم اﻗﻼم ﺑﺮ ﺣﺴﺐ درﺻﺪي از ﻓﺮوش ﺑﯿﺎن ﺷﻮﻧﺪ ﯾﺎ در ﺗﺮازﻧﺎﻣﻪ ﺑﻌﻨﻮان درﺻﺪي از ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﺳﻮد ﺻﻮرت و ﺑﺮX زﯾﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪه ﺷﺮﮐﺖ 1372 ﻣﺒﻨﺎي درﺻﺪي از ﻓﺮوش ﻃﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎي 1376 اﻟﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ .
1372 1373 1374 1375 1376 %100 %100 %100 %100 %100 ﻓﺮوش ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش 82 80 79 78 76 رﻓﺘﻪ 13 11 10 11 11 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ اداري 2 1 1 1 1 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه 1 3 4 4 5 ﻣﺎﻟﯿﺎت ﺑﺮدرآﻣﺪ 2 5 6 6 7 ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺳــﻮد ﺻﻮرت و زﯾ ﺗﺎ ـــﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪه ﻣﯽ ﺣﺪود زﯾﺎدي ﺑﻪ ﺳﻮاﻻت ﻣﻄﺮوﺣﻪ در ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠﯽ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﺪ ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻫﺰﯾﻨﻪ 1376 ﮐﺎﻫﺶ در ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺳﺎل اﻓﺰاﯾﺶ ، ﻧﺎﺷﯽ از اﻓﺰاﯾﺶ در ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش رﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮدي اداري و اﻓﺰاﯾﺶ در ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ ﻫﺎي ﺑﻬﺮه .د ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﻣﯽ وره اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﻮد ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ارﻗﺎم اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺣﺘﯿﺎط ﮐﺮد . 1375 ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه ﺳﺎل ،1 % 1376 ﻓﺮوش اﺳﺖ
و در ﺳﺎل ﻧﻤﯽ 2 %، ، ﻓﺮوش اﺳﺖ ﺗﻮان ادﻋﺎ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ دو اﺳﺘﺎﻧﺪارد 1376 ﺑﻬﺮه در ﺳﺎل ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻔﻬﻮم ﺻﻮر ﮐﺮدن ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺳﻨﺠﺶ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ ارﻗﺎم ﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ در ﯾﮏ دوره اﺳﺖ و ﻧﺒﺎﯾﺪ اﯾﻦ اﺟﺰاء ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ روﻧﺪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮﻧﺪ . ﻣﺎﻟﯽ 2( ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي : ﮔﺴﺘﺮده رواﺑﻂ دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ رﻗﻢ از ﯾﮏ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ را ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﺑﻄﻮر اي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد .ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺎﻟ ًﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﺎي ﻣﯽ ﯽ ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ ﭼﻬﺎر ﺟﻨﺒﻪ از ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪ .از اﯾﻦ ﭼﻬﺎر ﺟﻨﺒﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ : ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ1 ( ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ2 ( ﻣﺎﻟﯽ 3 ( اﻫﺮم 4 ( ﺳﻮد آوري
5 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﻮزش ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان www.irbourse.com
q ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ: اﺳﺘﻔﺎده اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮐﻤﮏ ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﯿﻪ ﻣﺎﻟﯽ ﺷﺮﮐﺖ را در ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﻣﺪت در ﺳﺮرﺳﯿﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد .
ﺟﺎري 1. ﻧﺴﺒﺖ : ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ درﮔﺮدش ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد از ﺗﻘﺴﯿﻢ داراﺋﯿﻬﺎي ﺟﺎري ﺑﻪ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﺟﺎري ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﺎدﯾﻪ ﺗﻌﻬﺪات ﮐﻮﺗﺎه ﻣﯽ ﻣﺪت از ﻣﺤﻞ داراﺋﯿﻬﺎي ﺟﺎري ﺑﺸﻤﺎر رود. X ﺷﺮﮐﺖ ﺗﺮازﻧﺎﻣ اي ﻪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ 29/12/1376 29/12/1375 29/12/1376 29/12/1375
وﺟﻮه ﻧﻘﺪ و اوراق ﺑﻬﺎدار ﮐﻮﺗﺎه ﺟﺎري 39064 38951 ﻣﺪت 163453 181308 ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﻣﺪت 138459 162521 ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﯽ – ﺧﺎﻟﺺ 177841 212541 ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻤﺘﺎز 270592 267663 ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ 39074 39074 ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي 9410 25826 ﭘﯿﺶ ﭘﺮداﺧﺘﻬﺎي ﻫﺰﯾﻨﻪ 55425 55450 ﺳﻬﺎم ﺳﻬﺎم 18572 24599 ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاري ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت 10415 10499 ﺻﺮف اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ 347581 361949 داراﺋﯿﻬﺎي ﺛﺎﺑﺖ 399802 404969 ﺳﻮد _____ _____ 22332 22332 ﺳﺮﻗﻔﻠﯽ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ 846010 903841 ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ 8 903841 ﺟﻤﻊ و ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ 46010
6 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
X ﺷﺮﮐﺖ ﺻﻮرت ﺳﻮد و زﯾﺎن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي 29/12/1376 29/12/1375 1159863 1208061 ﻓﺮوش )952176 ( )966568 ( ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻓﺮوش رﻓﺘﻪ )150665 ( )132077 ( ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ داراي )16038 ( )21891 ( ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه 35131 93378 ﺳﻮد ﻗﺒﻞ از ﮐﺴﺮ ﻣﺎﻟﯿﺎت ﻣﺎ ﺑﺮدرآﻣﺪ )35300 ( )6300 ( ﻟﯿﺎت 28831 58078 ﺳﻮد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺨﺼﯿﺺ )4817 ( )4817 ( ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻣﻤﺘﺎز ﺳﻬﻢ 53261 ﺳﻬﻢ24014 ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي 11066 11096 ﺗﻌﺪاد ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي رﯾﺎل 8/4 رﯾﺎل17/2 ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ ﻋﺎدي X ﻣﺜﺎل ﺑﺪﻫﯽ ﺟﺎري ﺷﺮﮐﺖ 1376 در ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل رﯾﺎ ﺑﺪﻫﯽ 181.308 ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ آﯾﺎ ﺗﻮان ﺑﺎز ﭘﺮداﺧﺖ ، ل اﺳﺖ ﻫﺎ در ﺳﺮرﺳﯿﺪ X وﺟﻮد دارد؟ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺎري ﺷﺮﮐﺖ ﺷـﺎﺧﺺ ﻻزم را ﺑـﺮاي ارزﯾـﺎﺑﯽ ﺗﻮاﻧـﺎﺋﯽ ﺑﺎزﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺪﻫﯽ و رﺿﺎﯾﺖ ﺧﺎﻃﺮ اﻋﺘﺒﺎر دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ . X ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺎري در ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ .
داراﺋﯿﻬﺎي ﺟﺎري
= ﺟﺎري ﻧﺴﺒﺖ
ﺑﺪﻫﯽ ﻫﺎي ﺟﺎري
اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﺎﻧﮑﺎران ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻃﻤﯿﻨﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت آﻧﺎن در ﺳﺮرﺳﯿﺪ ﭘﺮداﺧﺖ ﮔﺮدد واﺣﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﯾﺎ ﺑﺎر اﺳﺖ و ﺟﻬﺖ آن ﻧﯿﺰ ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ از ﻧﻈﺮ اﻋﺘﺒﺎر ا ، دﻓﻌﻪ، اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﺳﺖ . د 494961 =73/2 ﻓﻌﻪ 181308
7 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
ﻧﺴﺒﺖ آﻧﯽ)ﺳﺮﯾﻊ( : ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺎري درﺟﺎت ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ داراﺋﯿﻬﺎي ﺟﺎري اﺳﺖ ﺟﻬﺖ رﻓﻊ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ از ﻧﺴﺒﺖ دﯾﮕﺮي ﺑﻨﺎم ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﯾﻊ ﯾﺎ آﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد .ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﯿﻢ داراﺋﯿﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ ﺑﺮ ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ ﺑﺪﺳﺖ داراﺋﯿﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ ﺷﺎﻣﻞ ،آﯾﺪ ﮐﻮﺗﺎه ، وﺟﻮه ﻧﻘﺪ و ﺑﺎﻧﮏ اوراق ﺑﻬﺎدار ﭘﺮداﺧﺖ ﭘﯿﺶ ، اﻗﻼﻣﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ ، ﻣﺪت و ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ اﺳﺖ ﻫﺎ در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻟﺤﺎظ ﻧﻤﯽ اﻋﺘﺒﺎر ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺴﺘﺎﻧﮑﺎران و ﮐﻮﺗﺎه دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎز ﻣﺪت ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري را در ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﻨﺪ .
اﺳﺖ X ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﯾﻊ در ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮا . اﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﯾﻊ ﺷﺮﮐﺖ ﻓﻮق اﻟﺬﮐﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﯾﮏ اﺳﺖ آن ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﺟﺎري را ﺗﻮان از ﻣﺤﻞ داراﺋﯿﻬﺎي ﺳﺮﯾﻊ ﭘﺮداﺧﺖ ﮐﺮد . q ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﮐﻪﻋﻤﻠﮑﺮد ﻏﯿﺮ اﯾﻦ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري را در اﺳﺘﻔﺎده از داراﺋﯿﻬﺎي ﺟﺎري و ﻣﯽ ﺟﺎري ﻧﺸﺎن دﻫﺪ.
ﻧﺴﺒﺘﻬﺎي ﻓﻮق ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: 1. ﮔﺮدش ﻣﻮﺟﻮدي: ﮔﺮدش ﻣﻮﺟﻮدي از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﻣﯽ ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش رﻓﺘﻪ ﺑﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻮﺟﻮدي ﯾﮏ دوره ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ . ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش رﻓﺘﻪ ﺑﺠﺎي ﻓﺮوش در ﺻﻮرت ﮐﺴﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ اﺳﺖ ﮔﯿﺮد زﯾﺮا ﻓﺮوش ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻮد . ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻮﺟﻮدي در ﻣﺨﺮج ﮐﺴﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ ﮔﯿﺮد زﯾﺮا اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ را در ﻃﻮل ﯾﮏ دوره ﻧﺸﺎن ﻣﯽ . ﻣﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﮔﺮدش 1376 ﺟﻮدي در ﺳﺎل ﺷﺮﮐﺖ ﺳﻬﺎﻣﯽ ﺳﭙﻬﺮ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ: ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ ﭘﺎﯾﺎن دوره+ دوره ﻣﻮﺟﻮدي ﮐﺎﻻ اول = ﮐﺎﻻ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻮﺟﻮدي 2 ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﯽ + اوراق ﺑﻬﺎدار ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت+ ﻧﻘﺪ = ﺳﺮﯾﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪﻫﯽ ﻫﺎي ﺟﺎري =11/1 دﻓﻌﻪ 162521+ 38951 181308
8 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﻮزش ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان www.irbourse.com
رﻓﺘﻪ ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش = ﻣﻮﺟﻮدي ﮔﺮدش ﻣﻮﺟﻮدي ﻣﺘﻮﺳﻂ 952176 = =54/3 ﺑﺎر ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺳﺎل 2 ) /267663 + 270592
( ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮوش ﯾﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻮﺟﻮدي ﻃﯽ دوره ﺑﺎﺷﺪ اﻓــﺰاﯾﺶ ﻣﻮﺟﻮدي ﻃﯽ دوره ﻋﻮاﻗﺒﯽ ﻫﻤﭽﻮن اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻧﮕﻬﺪاري و ﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﺧﺮوﺟﯽ ﻧﻘﺪي در دارد . ﮔﺮدش ﺑﺎﻻي ﻣﻮﺟﻮدي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﮑﻼت ﮐﺴﺮي ﻣﻮﺟﻮدي در ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن را اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﺪ. درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ 2. ﮔﺮدش ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي : ﺣﺴﺎب در ﺗﺌﻮري ﮔﺮدش ﻣﯽ ﻫﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺧﺎﻟﺺ ﻓﺮوش ﻧﺴﯿﻪ ﺑﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﯾﺪ . در ﻋﻤﻞ ﺻﻮرت ﻧﻤﯽ ﮐﺴﺮ ﺑﺪﻟﯿﻞ آﻧﮑﻪ اﻏﻠﺐ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎ ﻓﺮوش ﻧﺴﯿﻪ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﮔﺰارش ﻓﺮوش ﺟﻤﻊ،ﮐﻨﻨﺪ ﻫﺎي ﻃﯽ دوره اﺳﺖ . اﺳﺖ X ﮔﺮدش ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ :
ﻓﺮوش ﺧﺎﻟﺺ ﺧﺎﻟﺺ ﻓﺮوش = = درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ ﮔﺮدش ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي 2 ) / ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺪﻫﮑﺎران ﭘﺎﯾﺎن دوره+ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺪﻫﮑﺎران اول دوره( ﺣﺴﺎﺑﻬﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ درﯾﺎﻓ ي ﺘﯽ 1159863 = =71/7 ﺑﺎر در ﻫﺮ ﺳﺎل 2 ) /162521 +138459 (
9 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﻮزش ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان www.irbourse.com
ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت 3. ﻣﺘﻮﺳﻂ دوره وﺻﻮل : ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ روزﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻃﻮل ﻣﯽ ﮐﺸﺪ ﺗﺎ ﻓﺮوش ﻧﺴﯿﻪ وﺻﻮل ﺷﻮد را ﺑﯿﺎن 360 ﮐﻨﺪ و از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻋﺪد روز ﺑﺮﮔﺮدش ﺑﺪﻫﮑﺎران ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ . 365 360 = = = ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت 47 روز در ﺳﺎل ﻣﺘﻮﺳﻂ دوره وﺻﻮل ﺑﺪﻫﮑﺎران 71/7 ﮔﺮدش ﻓﺮوش 47 ﺑﻄﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ روز ﻃﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﻧﺎﺷﯽ از ﺷﻮد ﻧﺴﯿﻪ ﺑﻪ وﺟﻪ ﻧﻘﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ . داراﺋﯿﻬ 4. ﮔﺮدش ﺟﻤﻊ ﺎ: ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺧﺎﻟﺺ ﻓﺮوش ﺑﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ داراﺋﯿﻬﺎ در ﯾﮏ دوره ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ. ﺑﻬﺮه اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ وري از داراﺋﯿﻬﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ دارد .
اﺳﺖ X ﮔﺮدش ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ در ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ . ﻓﺮوش ﺧﺎﻟﺺ ﺧﺎﻟﺺ ﻓﺮوش = = ﯿﻬﺎ ﮔﺮدش ﺟﻤﻊ داراﺋ 2 ) / داراﺋﯿﻬﺎي ﭘﺎﯾﺎن دوره +ﺋ دارا ﯿﻬﺎي اول دوره ( ﯿﻬﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ داراﺋ 1159863 274 ﺑﺎر ﯾﺎ = =33/1 روز در ﺳﺎل 2 ) /903841 + 846010 ( ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮔﺮدش ﭘﺎﯾﯿﻦ اﯾﻦ اﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻮﯾﺪ ﻫﺎي ﻓﺮﺻﺖ از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﯾﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻋﺪم ﮐﺎراﯾﯽ در اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺖ داراﺋﯿﻬﺎ . اﻟﺒﺘﻪ ﺟﻬﺖ درك ﺑﻬﺘﺮ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﮔﺮدد ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ . اﻫﺮﻣﯽ q ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎي اﻫﺮﻣﯽ رﯾﺴﮏ اﻋﺘﺒﺎر ﮔﺬاران و ﺑﻠﻨﺪ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻣﯽ ﻣﺪت ﯾﮏ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري را ﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ اﯾﻦ ،دﻫﺪ ﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪي راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﻮان ﺑﺎزﭘﺮداﺧﺖ ﺑﺪﻫﯽ ﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه ﻣﯽ ﻣﺪت و ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﺷﺮﮐﺖ در ﺳﺮرﺳﯿﺪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺴﺒﺖ،آورﻧﺪ ﻫﺎي اﻫﺮﻣﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از
: ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎيداراﺋﯿﻬﺎ 1. ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ : ﺑ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﺋﯽ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري در ﺗﺤﻤﻞ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺎﻟﺺ داراﺋﯿﻬﺎ ﺑﺮاﺛﺮ زﯾﺎﻧﻬﺎي وارده ﺑﺪون ﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮه اﻓﺘﺎدن ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻋﺘﺒﺎر ا دﻫﻨﺪﮔﺎن را ﻣﯽ راﺋﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ رﺳﯿﮏ ﺑﺎﻻي اﻋﺘﺒﺎر دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺑﻮده و ﻣﻮﺟﺐ ،ﮐﻨﺪ ﮔﺮدد ﺗﺎ آﻧﻬﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﺴﺎﻋﺪي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻤﺪﯾﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﯾﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻋﻄﺎي اﻋﺘﺒﺎر ﺟﺪﯾﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ . ﺳﻄﺢ ﻣﻄﻠﻮب اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺛﺒﺎت ﺳﻮدآوري در ﻃﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎن ﻣﺘﻔﺎوت دارد
ﻫﺮ ﭼﻪ ﺛﺒﺎت ﺳﻮدآوري ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻋﺘﺒﺎر دﻫﻨﺪﮔﺎن و ﻧﺴﺒﺖ ﮔﺬاران ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮي را ﺗﺤﻤﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد .ﺑﺪﻫﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻊ X ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ در ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ . ﻫﺎ 393849 ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﯽ = = = ﯿﻬﺎ 44 /0 ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﯽ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ داراﺋ ﯿﻬﺎ 903841 ﺟﻤﻊ داراﺋ ﻣﯽ اﯾـﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ از ﻧﺼﻒ داراﺋﯿﻬﺎ از ﻣﺤﻞ اﯾﺠﺎد اﺳﺖ ﻫﺎ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﺎﻟﯽ ﺷﺪه . 2. ﻧﺴﺒﺖ دﻓﻌﺎت ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺮه: ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻄﻮر ﻣﻌﻤﻮل از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻮد ﻗﺒﻞ از ﺑﻬﺮه و ﻣﺎﻟﯿﺎت ﺑﺮ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ . ﻋﻠﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮد ﻗﺒﻞ از ﺑﻬﺮه و ﻣﺎﻟﯿﺎت در ﺻﻮرت ﮐﺴﺮ اﺳﺖ آﻧﺴﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻮد ﺟﻬﺖ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺮه در دﺳﺘﺮس . اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻮان واﺣﺪ ﺗﺠﺎري در ﭘﺮداﺧﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود .
اﺳﺖ X ﻧﺴﺒﺖ دﻓﻌﺎت ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺮه در ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ . 1891 + 35131 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه+ ﻣﺎﻟﯿﺎت ﺳﻮد ﻗﺒﻞ از = = = ﺑﻬﺮه 1/3 دﻓﻌﻪ دﻓﻌﺎت ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺮه 21891 ﻫﺰﯾﻨﻪ واﺣﺪ اﯾﻦ ﻧ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﯾﺎ ﺑﺎر اﺳﺖ و ﺑﺴﺘﺎﻧﮑﺎران و ﺗﺮﺟﯿﺢ ، ﻣﺮﺗﺒﻪ ، ﺴﺒﺖ دﻓﻌﻪ ﮔﺬاران ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﺎﺷﯿﻪ اﯾﻤﻨﯽ ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻓﻮق ﺑﯿﺸﺘﺮ . q ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﺳﻮد آوري و ﻫﺪف ﻏﺎﺋﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺣﺪاﮐﺜﺮﮐﺮدن ﺑﺎزده ﺳﻬﺎﻣﺪاران اﺳﺖ دﺳﺘﯿ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻣﺰﺑﻮر اﺳﺖ .ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮاي ﻫﺎي ﺳﻮدآوري اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻗﺎﺋﻞ ﺑﺸﻮﻧﺪ .ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﺳﻮدآوري ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
2. ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ: ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻓﺮوش ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺪﺳﺖ و ﺳﻮد زﯾﺎن ، آﯾﺪ اﻗﻼم ﻏﯿﺮ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻫﻤﭽﻮن درآﻣﺪ و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه واﮔﺬاري داراﺋﯿﻬﺎ در ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻮد ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻤﯽ اﺳﺖ ﺷﻮد اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻌﯿﺎر ﻗﻮﯾﺘﺮي ﺑﺮاي ارزﯾﺎﺑﯽ ﺳﻮدآوري و ﻓﺮوش . ) ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺳﻮاري+ ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش رﻓﺘﻪ (- ﻓﺮوش ﺧﺎﻟﺺ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺳﻮد = = ﻓﺮوش ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻓﺮوش ﺧﺎﻟﺺ ﺧﺎﻟﺺ ﻓﺮوش )162246 +952176 (- 1159863 04/0 =
= 1159863 اﺳ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺖ و ﻣﻌﺮف آﻧﺴﺖ ﮐﻪ زﯾﺎد اﺳﺖ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﯿﺎورﯾﺪ ً ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎ اﺳﺖ 1376 ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ﺑﺮرﺳﯽ روﻧﺪ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه در ﺳﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ از آن اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي داﺷﺘﻪ .
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
داراﺋﯿﻬﺎ 3. ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﻣﺘﻮﺳﻂ : ﺑﺪﺳ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ ﻣﯽ ﺖ ﺳﻮد آﯾﺪ و ﻣﻌﯿﺎر ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ آوري واﺣﺪ ﺗﺠﺎري در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﻓﺮش و ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ اﺳﺖ زﯾﺮا ﺗﻮان ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ را در ﺑﮑﺎر ﮔﯿﺮي ﻣﻮﺛﺮ از داراﺋﯿﻬﺎ در اﯾﺠﺎد ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ از X اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ در ﺷﺮﮐﺖ ،دﻫﺪ ﻋﺒﺎرت : ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺧﺎﻟﺺ ﺳﻮد = = ﯿﻬﺎ ﺑﺎزده ﺟﻤﻊ داراﺋ 2 ) / داراﺋﯿﻬﺎ ﭘﺎﯾﺎن دوره+ داراﺋﯿﻬﺎ اول دوره ( ﯿﻬﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ داراﺋ 28831 03/0 = = 2 ) /903841 + 846010 ( ﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎزده داراﺋﯿﻬﺎي ﺑﮑﺎرﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻃﯽ دوره را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﻣﺨﺮج ﮐﺴﺮ از ﻣﺘﻮﺳﻂ داراﺋﯿﻬﺎي ﻃﯽ دوره اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ .
4. ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎزده ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم: ﺑﺪ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻨﻬﺎي ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻣﻤﺘﺎز ﺑﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم ﻣﯽ ﺳﺖ آﯾﺪ ﺳﻮد در دﺳﺘﺮس ﺟﻬﺖ ﺗﻮزﯾﻊ ﺑﯿﻦ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻋﺎدي ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻨﻬﺎي ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻣﻤﺘﺎز اﺳﺖ . X ﺑﺎزده ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم در ﺷﺮﮐﺖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ ا
ز: 4812 – 28831 ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻣﻤﺘﺎز- ﺧﺎﻟﺺ ﺳﻮد 05/0 = = = ﺳﻬﺎم ﺑﺎزده ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم 465642 ( + 2 ) /470918 ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻋ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﯿﺰان ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ را در ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎزده ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻣﯽ ﺎدي ﻧﺸﺎن دﻫﺪ . 5. در آﻣﺪ ﻫﺮ ﺳﻬﻢ: ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺳﻮد ﮔﺬاران اﻏﻠﺐ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺪرت را آوري اﻧﺪازه ﻣﺒﻨﺎي ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺮاي ، ﮔﯿﺮي ﮐﻨﻨﺪ اﻧﺪازه ﻣﺘﺪاول ﮔﯿﺮي وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﮐﻪ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﻣﻨﻬﺎي ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻣﻤﺘﺎز ﺑﺮﺗﻌﺪاد ﺳﻬﺎم ، ﺗﺮﯾﻦ روش ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ اﺳﺖ ﻋﺎد آﯾﺪ ي ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ .
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
ﻧﺴﺒﺖ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﻪ ﺳﻮد: اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ از ﺗﻘﺴﯿﻢ ارزش ﺑﺎزار ﺑﻪ ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ﺑﺎ ﻓﺮض آﻧﮑﻪ ﻃﺒﻖ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎزار ﺑﻮرس ارزش ﺑﺎزار ﺳﻬﺎم ﺷﺮﮐﺖ X 1376 در ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل ،22.875 رﯾﺎل ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﻪ ﺳﻮد ﻋﺒﺎرت از: ﺳﻬﻢ 875/22 ارزش ﺑﺎراز ﻫﺮ 54/10 = = = P/E = ﻧﺴﺒﺖ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﻪ ﺳﻮد ﺳﻬ 17/2 ﺳﻮد ﻫﺮ ﻢ روﻧﺪ اﻓﺰاﯾﺶ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺒﯿﻦ رﺷﺪ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ از دﯾﺪﮔﺎه ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ و ﮔﺬاران رﺷﺪ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ روﻧﺪ ﮐﺎﻫﺸﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮐﺮد ﮔﺬاران و ﺳﻬﺎﻣﺪاران را ﻧﮕﺮان ﺧﻮاﻫﺪ . 7. ﺑﺎزده ﺳﻮد ﺳﻬﺎم: ﺑﺎز اﯾﻦ، ﺑﺎزده ﺳﻮد ﺳﻬﺎم از ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺳﻮد ﻋﺎدي ﺑﺮارزش ﺑﺎزرارﻫﺮ ﺳﻬﻢ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ X ده ﺑﺮاي ﺷﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ . ﻋﺎدي 17/2 ﺳﻮد ﻫﺮ ﺳﻬﻢ 095/0 = = = E/P ﺑﺎزده ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي 875/22 ارزش ﺑﺎزار ﻫﺮ ﺳﻬﻢ
ﻣﺤﺪودﯾﺖ و ﻫﺎي ﺗﺠﺰﯾﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي ﻧﺴﺒﺖ ﮔﺴﺘﺮده ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﺳﺎدﮔﯽ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده از آن ﺑﻄﻮر ﻣﯽ اي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﺑﻌﻼوه ،ﮔﯿﺮﻧﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻬﺘﺮي از ﻣﯽ ﻄﺎﻟﻌﻪ ارﻗﺎم ﮔﺰارش ﺷﺪه ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻬﺮ دﻫﺪ ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺸﯿﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﯾﺎ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮔﺎﻫﮕﺎه وﺿﻌﯿﺖ ﻣﺎﻟﯽ را ﺑﻬﺘﺮ از آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺪﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻫﺴﺖ ﺟﻠﻮه دﻫﺪ. ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﻫﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي اﺳﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ : ﻣﻘﺎﯾ )1 ( در ﻧﺴﺒﺖ ﺴﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ روﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ وﺟﻮه ﺗﻔﺎوت در ﻫﺎي ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد و در ﺻﻮرت ﻧﯿﺎز اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺑﺮاي ﺗﻌﺪﯾﻞ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﻫﻤﺴﻨﮓ ﮔﺮدد .
روﯾﻪ )2 ( اﻏﻠﺐ اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺟﺪاي از وﺟﻮد وﺗﺨﺼﯿﺺ ﺑﺮآوردﻫﺎ ، ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﻗﻀﺎوت ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽﺑﺮ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﺴﺒﺖ و روﯾﻪ ، ﻫﺎي ذﻫﻨﯽ و ﻓﺎﻗﺪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﮑﺎي ﻻزم اﺳﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﺗﺨﺎذ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺣﺴﺎﺑﺪاري ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺴﺎس اﻧﺪ . ﻧﺴﺒﺖ )3 ( اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در ارزش ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ اﻏﻠﺐ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرآﯾﯽ ﮐﺎﻫﺶ ً ﻫﺎ را ﺷﺪﯾﺪا ﻣﯽ دﻫﺪ .
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
ﻧﺴﺒﺖ)4 ( ﻣﺎﻟ ﻫﺎي ﺟﻨﺒﻪ ﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﻣﯽ ﻫﺎ را در ﯾﮏ زﻣﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺎن ﻧﺴﺒﺖ دﻫﺪ ﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ در ﯾﮏ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ، ﻣﺴﯿﺮ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ واﺣﺪﻫﺎي ﺗﺠﺎري در ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﭘﻮﯾﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﺪاوم ﻣﺸﻐﻮل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮔﺮﻓﺘﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﻣﺎﻟﯽ در ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻗﻀﺎوت راﺟﻊ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮔﻤﺮاه ﮐﻨﻨﺪه . ﺳﻮدآوري و ﮔﺮدش ، ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽًﻣﺜﻼ ﻣﻮﺟﻮدي در ﻃﻮل ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد .
ﻣﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ واﺣﺪ ﺗﺠﺎري در ﻣﺴﯿﺮ رﺷﺪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺳﻄﺢ ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ اﯾﺪه ﻣﯽ ال اﺳﺖ وﻟﯽ در ﻃﯽ دوران رﺷﺪ ﺳﻄﺢ ﻣﻮﺟﻮدي اﻓﺰاﯾﺶ و ﺳﻄﺢ ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ ﮐﺎﻫﺶ دو ﯾﺎﺑﺪ و ﭘﺲ از ﻃﯽ ﺳﻄﺢً ران رﺷﺪ ﻣﺠﺪدا ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ ﺑﺎزﺳﺎزي ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .و ﺷﺪ در دوران رﮐﻮد ﻧﻘﺪﯾﻨﮕﯽ و ﺳﻮدآوري ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺧﻮاﻫﺪ .ﻧﺴﺒﺖ در ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻫﺎ ﯾﮏ ﮔﺮ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺗﻮﺟﻪ و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮدن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺎ در زﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﻫﺸﯿﺎر . ﻧﺴﺒﺖ در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻫﺎ ﯾﮑﯽ از اﻧﻮاع روﺷﻬﺎي ﻣﺘﺪاول در ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ اﺳﺖ و ارزﯾﺎﺑﯽ درﺳﺖ از ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎدي و ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺷﻮد ﻫﺎي آﺗﯽ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد درك .
ﻣﺜﺎل ﺣﻞ ﺷﺪه : ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ در دوﺳﺎل ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺑﺸﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ : 1376 1375 27.000.000 25.200.000 درآﻣﺪ ﻓﺮوش 15.360.000 15.600.000 ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪروش رﻓﺘﻪ 11.400.000 9.840.000 ﺳﻮد ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ )6.096.000 ( )5.616.000 ( ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ )1.080.000 ( )960.000 ( ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼك )624.000 ( )624.000 ( ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه 3.600.000 2.640.000 ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﻗﺒﻞ از ﻣﺎﻟﯿﺎت )1.080.000 ( )768.000 ( ﻣﺎﻟﯿﺎت 2.520.000 1.872.000 ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ 1.920.0000 960.000 ﺳﻮد اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ اول ﺳﺎل )912.000 ( )2.040.000 ( ﺗﻮزﯾﻊ ﺳﻮد ﺳﻬﺎم 2.400.000 1.920.000
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آﻣﻮزش ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان www.irbourse.com
ﺗﺮازﻧﺎﻣﻪ 1376 1375 1.920.000 1.440.000 ﻣﻮﺟﻮدي ﻧﻘﺪي ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ – 2.760.000 2.280.000 ﺧﺎﻟﺺ 5.160.000 5.520.000 ﻣﻮﺟﻮدﯾﻬﺎ 8.400.000 9.600.000 داراﺋﯿﻬﺎي ﺛﺎﺑﺖ 18.840.00 ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ 0 18.240.000 2.880.000 3.000.000 ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﺟﺎري 6.240.000 6.240.000 %10 اوراق ﻗﺮﺿﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻨﯽ 6.000 – ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي 7.200.000 7.200.000 ﺳﻬﻢ 1.920.000 2.400.000 ﺳﻮد اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ 18.240.000 18.840.000 ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ وﺣﻘﻮق اﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم 3.775 ﻗﯿﻤﺖ ﺑﺎزار ﺳﻬﺎم در آﺧﺮ ﺳﺎل رﯾﺎل 3.000 رﯾﺎل ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرﺗﻬﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺸﺮح زﯾﺮاﺳﺖ:
ﻣﺒﻠﻎ ﺗﻐﯿﯿﺮ 1376 1375 درﺻﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ 1.800.000 7% 100 100 درآﻣﺪ ﻓﺮوش ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش 61 16% 58 240.000 رﻓﺘﻪ ﺳﻮد ﻧﺎﺧﺎﻟ 1.560.000 16% 42 39 ﺺ 480.000 8% 23 22 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ 120.000 13% 4 4 ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺘﻬﻼك 3 2 – – ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه 960.000 36% 13 10 ﺳﻮدﻗﺒﻞ از ﻣﺎﻟﯿﺎت 3 40% 4 312.000 ﻣﺎﻟﯿﺎت 648.000 35% 9 7 ﺳﻮد ﺑﻌﺪازﻣﺎﻟﯿﺎت 960.000 100% 7 4 ﺳﻮد اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ اول ﺳﺎل ﺗﻮزﯾﻊ ﺳﻮ 4 124% 7 1.128.000 د ﺳﻬﺎم 480.000 25% 9 7 ﺳﻮد اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل
16 ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ
ﻣﺒﻠﻎ ﺗﻐﯿﯿﺮ 1376 1375 درﺻﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ 480.000 25% 8 10 ﻣﻮﺟﻮدي ﻧﻘﺪي 480.000 17% 12 15 ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ ﻣﻮﺟ 360.000 7% 29 29 ﻮدﯾﻬﺎ 46 14% 51 1.200.000 داراﺋﯿﻬﺎي ﺛﺎﺑﺖ 600.000 3% 100 100 ﺟﻤﻊ داراﺋﯿﻬﺎ 120.000 42% 16 16 ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي ﺟﺎري – – 33 34 اوراق ﻗﺮﺿﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻨﯽ – – 38 40 ﺳﻬﺎم ﻋﺎدي 10 25% 13 480.000 ﺳﻮد اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﺟﻤﻊ ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ وﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن 600.000 3% 100 100 ﺳﻬﺎم 775 26% ﻗﯿﻤﺖ ﺑﺎزار ﺳﻬﺎم ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ :
ﺟﺎري 1440000 + 2280000 + 5520000 داراﺋﯿﻬﺎي = = = ﺟﺎري 08/3 ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺎري 3000000 ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي آﻧﯽ 1440000 + 2280000 داراﺋﯿﻬﺎي = = = آﻧﯽ 24/1 ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺎري 3000000 ﺑﺪﻫﯿﻬﺎي رﻓﺘﻪ 15600000 ﻗﯿﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪه ﮐﺎﻻي ﻓﺮوش = = = ﻣﻮﺟﻮدي 92/2 ﮔﺮدش 2 )5520000 + 5160000 ( 2 ) / ﻣﻮﺟﻮدي ﭘﺎﯾﺎن دوره+ ﻣﻮﺟﻮدي اول دوره(
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
360 360 = = = ﻣﻄﺎﻟﺒﺎت 6/33 ﻣﺘﻮﺳﻂ دوره وﺻﻮل درﯾﺎﻓﺘﻨﯽ 7/10 ﮔﺮدش ﺣﺴﺎﺑﻬﺎي ﻓﺮوش ﺧﺎﻟﺺ 27000000 = = = ﯿﻬﺎ 46/1 ﮔﺮدش ﺟﻤﻊ داراﺋ 2 ) /18840000 + 18240000 (2 ) / داراﺋﯿﻬﺎ ﭘﺎﯾﺎن دوره+ داراﺋﯿﻬﺎ اول دوره( ﺑﺪﻫﯿﻬﺎ 3000000 +6240000 ﺟﻤﻊ = = = ﺑﺪﻫﯿﻬ 49/0 ﺟﻤﻊ ﺎ ﯿﻬﺎ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ داراﺋ ﯿﻬﺎ 18840000 ﺟﻤﻊ داراﺋ 624000 + 3600000 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﻬﺮه+ ﻣﺎﻟﯿﺎت ﺳﻮد ﻗﺒﻞ از = = = ﺑﻬﺮه 8/6 دﻓﻌﺎت ﭘﺮداﺧﺖ ﺑﻬﺮه 624000 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺎﻟﺺ 2520000 ﺳﻮد = = = ﻓﺮوش 09/0 ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﺧﺎﻟﺺ ﺑﻪ ﺧﺎﻟﺺ 27000000 ﻓﺮوش ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ- ﺑﻬﺎي ﺗﻤﺎم ﺷﺪه- ﻓﺮوش = = ﻓﺮوش ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮد ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻓﺮوش 1080000 – 6096000 – 15600000 – 27000000 16/0 = = 27000000
ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺻﻮرت ﻣﺎﻟﯽ ﻫﺎي
ﺧﺎﻟﺺ 2520000 ﺳﻮد = = = ﯿﻬﺎ 36/7 ﺑﺎزده ﺟﻤﻊ داراﺋ 2 ) /18840000 + 18240000 (2 ) / داراﺋﯿﻬﺎي ﭘﺎﯾﺎن دوره+ دوره داراﺋﯿﻬﺎي اول 0 – 2520000 ﺳﻮد ﺳﻬﺎم ﻣﻤﺘﺎز – ﺧﺎﻟﺺ ﺳﻮد = = = ﺑ ﺻ 26/0 ﺎزده ﺣﻘﻮق ﺳﻬﺎم ﺎﺣﺒﺎن 2 ) /9600000 +9120000 ( 2 ) / ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم ﭘﺎﯾﺎن دوره + ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم اول دوره(
