حسابداری ترکیب‌های تجاری نحوه تشخیص واحد تحصیل‌کننده مالی و مالیاتی
تعیین بهای تمام شده ترکیب تجاری
تشریح نحوه حسابداری ترکیب‌های تجاری: در گذشته برای ترکیب‌های تجاری از دو روش خرید و اتحاد منافع استفاده می‌شد. پس از تجدیدنظر در استاندارد حسابداری شماره 19، روش اتحاد منافع حذف شد. بنابراین روش خرید تنها روشی است که برای ترکیب‌های تجاری مجاز است. با این وجود در پیوست همین فصل شرح مختصری در مورد روش اتحاد منافع همراه با مثال ارائه شده است.حسابداری ترکیب‌های تجاری
مفاهیم اصلی روش خرید برای تحصیل یک فعالیت تجاری یا واحد تجاری همانند تحصیل یک دارایی منفرد است. زمانی که یک شرکت، ماشین‌آلاتی را می‌خرد، در زمان خرید آن را به بهای تمام شده یا همان مابه‌ازای پرداختی یا پرداختنی ثبت می‌کند. در تحصیل مجموعه داراییها یا یک شرکت نیز از همین قاعده استفاده می‌شود. به عبارت دیگر شرکت تحصیل‌کننده در زمان تحصیل شرکت دیگر، آن را به بهای تمام شده ثبت می‌کند. علی‌رغم یکسان بودن ماهیت خرید یک دارایی منفرد و یک واحد تجاری، حسابداری خرید واحدهای تجاری پیچیدگی‌های بیشتری دارد. برای به کارگیری روش خرید در ترکیب‌های تجاری پنج اقدام اصلی باید انجام شود:حسابداری ترکیب‌های تجاری
تشخیص واحد تحصیل کننده
- تعیین تاریخ تحصیل
- تعیین بهای تمام شده ترکیب تجاری
- تخصیص بهای تمام شده ترکیب تجاری
- تعیین سرقفلی
تشخیص واحد تحصیل کننده
هدف 6:حسابداری ترکیب‌های تجاری
نحوه تشخیص واحد تحصیل‌کننده: برای به کارگیری روش خرید باید خریدار یا واحد تحصیل‌کننده مشخص شود. طبق استاندارد حسابداری شماره 19، واحد تحصیل‌کننده، واحد تجاری در حال ترکیبی است که کنترل سایر واحدها یا فعالیت‌های تجاری در حال ترکیب را به دست می‌آورد. در بسیاری از موارد واحد تحصیل‌کننده با پرداخت وجه نقد یا داراییهای دیگری، کنترل یک واحد دیگر را به دست می‌آورد و در نتیجه تشخیص واحد تحصیل‌کننده آسان است. اما در برخی موارد که تحصیل سهام یک شرکت از طریق صدور سهام با حق رأی واحد دیگر صورت می‌گیرد، تشخیص واحد تحصیل کننده مشکل است. در ادغامها و تلفیق‌های قانونی نیز ممکن است این مشکل وجود داشته باشد.
در ادغام قانونی، شخیصت قانونی یکی از شرکت‌ها حفظ می‌شود و مابقی در آن ادغام می‌شوند. در تلفیق قانونی نیز که شخصیت انونی واحدهای مشمول ترکیب از بین می‌رود و یک شخصیت قانونی جدید ایجاد می‌شود، باز باید یکی از واحدهای قبلی به عنوان واحد تحصیل کننده مشخص شود.
اهمیت حسابداری این کار از آن جهت است که خالص داراییهای واحد تحصیل‌کننده تغییر نمی‌کند اما داراییهای واحد تحصیل شده در تاریخ تحصیل باید به ارزش منصفانه ثبت شود. در این وضعیت‌ها، یکی از واحدها باید به عنوان تحصیل کننده مشخص شود. طبق استاندارد حسابداری شماره 19، واحدی که تریب را آغاز کرده است یا اینکه داراییها و درآمدهای آن به مراتب از داراییها و درآمدهای واحد دیگر بیشتر است می‌تواند به عنوان واحد تحصیل کننده محسوب شود.حسابداری ترکیب‌های تجاری
نشانه‌های کلی که می‌تواند به تشخیص واحد تحصیل کننده کمک کند به شرح زیر است:
- واحدی که ارزش منصفانه آن بزرگتر است ممکن است واحد تحصیل کننده باشد.
- در صورت تحصیل سهام از طریق پرداخت وجه نقد یا انتقال سایر داراییها به احتمال زیاد، واحد پرداخت کننده وجه نقد یا منتقل کننده سایر داراییها، واحد تحصیل کننده است.
- واحدی که بالاترین میزان حق رأی را برای انتخاب اعضای هیئت‌مدیره جدید پس از انجام ترکیب دارد، می‌تواند واحد تحصیل کننده باشد.
تعیین تاریخ تحصیل:
هدف 7:
تشریح نحوه تعیین تاریخ تحصیل: تاریخ تحصیل تاریخی است که در آن، کنترل خاص داراییها و عملیات واحد تحصیل شده به طور مؤثر به واحد تحصیل کننده انتقال می‌یابد. در این تاریخ، ترکیب تجاری شکل می‌گیرد و تعیین آن برای حسابداری ترکیب تجاری بسیار مهم است. اهمیت تاریخ تحصیل از آن جهت است که ارزش منصفانه داراییها و بدهی‌های تحصیل شده در این تاریخ تعیین می‌گردد و در مورد واحدهای فرعی، نتایج عملیات آنها از تاریخ تحصیل به بعد در صورت‌های مالی تلفیقی منعکس می‌شود.
چنانچه کنترل یک واحد فرعی از طریق تحصیل سهام آن در یک زمان خاص کسب شود، تاریخ تحصیل همان تاریخ انجام مبادله است. ملاک اصلی تشخیص تاریخ تحصیل، دستیابی به کنترل واحد فرعی است. در فرآیند ترکیب تجاری، تاریخ‌های مهمی مانند تاریخ امضای قرارداد، تاریخ پرداخت مابه‌ازا، و تاریخ تحویل دارایی وجود دارد. تشخیص تاریخ تحصیل از بین تاریخ‌های مهم ممکن است دشوار باشد.حسابداری ترکیب‌های تجاری
